Paragraaf 3 Onderhoud kapitaalgoederen

Riolering en Water

Beleidskader
Tot en met 2023 was voor het gemeentelijk beleid het Gemeentelijke Rioleringsplan 2019-2023 (GRP ) van toepassing. Omdat dit in 2023 afliep, is ook in 2023 gewerkt aan de actualisering. Naast de asset Riolering en Water, is het Beleid waterketen vastgesteld in het nieuwe Programma Riolering en Water (PRW) 2024 - 2028. Voor de verantwoording over 2023 wordt dus nog teruggekeken naar de afspraken uit het 'oude' plan.
De belangrijkste punten gedurende de looptijd van het GRP zijn:

1. voldoen aan de wettelijke kaders zoals: zorgplicht voor doelmatige inzameling en transport van afvalwater (Wet milieubeheer/Omgevingswet), zorgplicht voor doelmatige inzameling en verwerking van hemelwater (Waterwet/Omgevingswet) en zorgplicht voor het voorkomen of beperken van grondwateroverlast (Waterwet/Omgevingswet).
2. het in stand en bedrijfszeker houden van rioleringen, gemalen en overige rioleringsobjecten.
3. om de doelmatigheid van investeringen in het (afval)watersysteem te kunnen afwegen, moet het daadwerkelijk functioneren van het stelsel door meten en (meet) data-analyse gemonitord worden.
4. de relatie met andere gemeentelijke ruimtelijke ordening- en beheerplannen steeds bezien (wegenbeheerplan, groenbeheerplan, Neder-Betuws Verkeer- en Vervoerplan).
5. sturen op integrale uitvoering met kostenbeperking als doel.
6. invulling geven aan de afspraken in het Bestuursakkoord Water door te streven naar optimale samenwerking tussen regiogemeenten en andere waterkwaliteitsbeheerders.
7. beperken van de kostenstijging van de zorgtaken. Dit door samenwerking te zoeken binnen de regionale samenwerkingsovereenkomst SNR (Samenwerkende Netwerken Rivierenland).
8. realisatie van de opgaven met betrekking tot duurzaamheid en klimaatadaptatie voor bestaande en nieuwe ontwikkelingen. Daarbij zijn koppelkansen voor overige gemeentelijke taakvelden geborgd in het Beleidskader Klimaatadaptatie Neder-Betuwe (LAS).
9. een gezonde financiële positie behouden zonder grote schommelingen in de opbouw van de heffing.

Speerpunten 2023

1. Het effect van de klimaatverandering en de bijbehorende gevolgen, in de vorm van wateroverlast en schade, voor de inwoners beperken.
2. Zorgen voor een goede kwaliteit van het oppervlaktewater.
3. Inspelen op een verouderend areaal door de tijdige vervanging/renovatie van (mechanische) riolering.
4. De inwoners aanspreken en bewust maken van een gedeelde verantwoordelijkheid om de waterketen ook voor de toekomst beheersbaar te houden.
5. Sturen op het verminderen en beperken van bestaande en toekomstige verharding. Met name onderzoeken wij de toename van verharde oppervlakken bij de agrarische sector.
6. Invulling geven aan het streven aan de ambitie voor een eerlijke verdeling van last en baat door het belonen beperking op het gebruik van de voorziening riolering en waterbeheersing.

Huidige stand van zaken

1. Het integrale project Vogelbuurt Opheusden bevindt zich in de afrondende fase. Opgaven ten aanzien van riolering en klimaatadaptatie zijn hierin volledig opgenomen. Vijf grote integrale projecten zijn in 2023 voorbereid door uitvoeren van berekeningen en vooronderzoek. Naar verwachting worden deze in de periode 2024 tot 2027 binnen het kader van de meerjarenplanning (MJP) in uitvoering gebracht. Ook hier zijn de opgaven klimaat en waterketen integraal in opgenomen.
2. De in 2019 opgestarte renovaties aan de drukrioleringssystemen en de grote gemalen werden in 2023 afgerond.
3. Om ervoor te zorgen dat de kwetsbaarheid voor wateroverlast in onze stedelijk gebieden vermindert zijn in 2023 de eerste projecten uitgewerkt tot bestekniveau voor realisatie in 2024. Met datzelfde doel is het afkoppelen van dakvlakken (gestart in 2022) gecontinueerd met voor 2023 als resultaat het loskoppelen van het riool van >140 woningen.
4. Alle uit camera inspecties geconstateerde gebreken, welke voor het goed functioneren van het rioolstelsel hersteld moesten worden (reparatie of vervanging), zijn in 2023 volledig afgerond. In 2023 zijn de eerste inspecties uitgevoerd voor de onderhoudscyclus welke opgenomen is in het nieuwe programma riolering en water.
5. In 2023 is er conform de planning gewerkt aan de opdracht de tariefsdifferentiatie (heffing op basis van het gebruik van de voorzieningen) uit te werken in een notitie voor de gemeenteraad.
6. In september en december van 2023 is door het vaststellen van de raad van het programma riolering en water het voorgaande plan succesvol geactualiseerd.