Verbonden partijen

De GGD is als gemeentelijke gezondheidsdienst van de 14 gemeenten in Gelderland-Zuid het gezicht van de publieke gezondheid in onze regio. De publieke gezondheidszorg richt zich op het verbeteren van gezond en vitaal leven van haar inwoners, het verminderen van risico’s, het bieden van zorg en bescherming aan kwetsbare groepen.

Taken die vanwege de Wet publieke gezondheid (Wpg) of andere wetten zijn opgedragen aan de GGD Gelderland-Zuid zijn:

• monitoring, signalering en advisering op het gebied van publieke gezondheid;
• infectieziektebestrijding;
• technische hygiënezorg;
• medische milieukunde;
• jeugdgezondheidszorg;
• ouderengezondheidszorg;
• gezondheidsbevordering en leefstijl;
• bevorderen van psychosociale hulp bij incidenten, rampen en crises;
• toezicht op organisaties voor kinderopvang.

Taken (afkomstig uit Wpg of andere wetten) die vanwege beleidsmatige keuzes zijn neergelegd bij de GGD door de deelnemende gemeenten zijn:

• reizigersadvisering;
• vaccinaties;
• openbare geestelijke gezondheidszorg;
• forensische geneeskunde;
• het voorzien in een Advies- en meldpunt voor huiselijk geweld en kindermishandeling;
• toezicht op de kwaliteit van de uitvoering van de Wmo 2015;
• jeugdgezondheidszorg;
• advisering in het kader van toegang tot beschermd wonen.

Voor de uitvoering van de taken werkt de GGD vanuit twee leidende principes:

1. Aansluiting bij de gemeenten, waarbij de GGD zijn lokale nabijheid verder versterkt door per gemeente ‘dedicated’ teams van professionals te vormen, die zich richten naar de lokale context.
2. Netwerkaanpak, waarbij het verbinden van kennis en samenwerking met partners op lokaal, regionaal en landelijk niveau centraal staat. De netwerkaanpak kan leiden tot het samen organiseren van dienstverlening (netwerkorganisatie) om kwaliteit en integraliteit voor de inwoners te verhogen en/of dienstverlening te kunnen borgen.

De maatschappelijke opgave van gemeenten, de gezondheidssituatie van de inwoners, de lokale, regionale en landelijke ontwikkelingen en het takenpakket van de GGD vormen de uitgangspunten voor de Meerjarenstrategie 2020–2023.

De strategische thema’s waar de GGD in de periode 2020-2023 op inzet zijn:

1. Informatie-gestuurde aanpak van maatschappelijke opgaven.
2. Adviseren over preventie en verbinden van collectieve preventie met persoonsgerichte zorg.
3. Investeren in de verbinding tussen zorg en veiligheid.
4. Gezondheidsbescherming in het sociale en fysieke domein.

Met de wettelijke taken opgedragen aan de GGD, de wettelijke taken beleidsmatig belegd bij de GGD en de facultatieve taken die de GGD voor ons uitvoert, draagt de GGD bij aan het halen van onze ambitie dat de inwoners van Neder-Betuwe gezond leven en vitaal zijn. Ook draagt de GGD met toezicht op organisaties voor kinderopvang bij aan het uitvoeren van onze ambitie voor goed en passend onderwijs voor alle inwoners in Neder-Betuwe.

Integraal Zorgakkoord (IZA) en Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA)
GGD Gelderland-Zuid heeft van Regio Rivierenland opdracht gekregen om te ondersteunen bij de activiteiten samenhangend met de ontwikkelingen IZA/GALA. In 2023 heeft de GGD meegewerkt aan de totstandkoming van het regiobeeld en regioplan. Voor de regio Gelderland-Zuid zijn er vijf preventieve thema’s te onderscheiden die relevant zijn voor de toegankelijkheid en continuïteit van zorg. Dat zijn leefstijl, mentale gezondheid, druk op dagelijks leven jeugd en jongvolwassenen, vitaal ouder worden en kansenongelijkheid. De GGD onderzoekt samen met gemeenten hoe de dienst een brug kan slaan tussen het medische en sociale domein en invulling kan geven aan de kennis- en adviesfunctie die voor hem is weggelegd. Ten aanzien van IZA heeft de GGDal adviezen met betrekking tot vijf ketenaanpakken opgeleverd aan de gemeenten. De gezondheidsmakelaars van de GGD hebben nauw contact met de gemeente over een invulling en eventuele GGD-ondersteuning hierbij.

Jeugdgezondheidszorg (JGZ) en Kansrijke Start
De GGD vervulde al verschillende JGZ-taken, zowel vanuit de uniforme taken als facultatieve taken. In 2022 is gestart met het prenatale huisbezoek en in 2023 is hier vervolg aan gegeven. Verder is landelijk het actieprogramma Kansrijke Start uitgerold om te investeren in een goede start voor kinderen en hun ouders in de eerste dagen na geboorte om de effecten van de genoemde trends te dempen. De GGD heeft voor het programma Kansrijke Start in Neder-Betuwe in 2023 een ondersteunende rol gespeeld  en is aangesloten bij de coalitie Kansrijke Start. Nu Niet Zwanger is in 2023 door de GGD gestart en maakt onderdeel uit van Kansrijke Start.

Gezond op eigen wijze
In juni 2023 is gestart met Gezond op eigen wijze. Onder deze naam bundelen de gemeente en al meer dan 40 partners hun krachten om inwoners in Neder-Betuwe gezonder te maken. De gemeente en aangesloten partners voeren verschillende activiteiten uit rondom drie hoofdthema’s: gezonde voeding, sport & bewegen en mentale gezondheid. De GGD gezondheidsmakelaars zijn aangesloten bij de kerngroep van Gezond op eigen wijze en zodoende nauw betrokken geweest bij de totstandkoming van de gezondheidscampagnes die hieruit voortvloeien.

Bijzondere Zorg
In de afgelopen jaren is het aantal trajecten dat Meldpunt Bijzondere Zorg (MBZ) uitvoert, gestegen. De toename van de trajecten is onder te verdelen in twee categorieën:

1. Een deel van de stijging is een gevolg van maatschappelijke ontwikkelingen en ingezet beleid die ervoor zorgen dat er meer kwetsbare mensen in beeld komen (sluitende aanpak voor mensen met een psychische kwetsbaarheid, meldpunt niet-acuut en politiemeldingen). Deze trajecten passen binnen de taakuitvoering van MBZ, namelijk de geëscaleerde zorg.
2. Een ander deel gaat over de (lichtere) meldingen, die bij MBZ binnenkomen, maar die na een korte triage door MBZ kunnen worden overgedragen aan het lokale veld of een betrokken zorgaanbieder. Het gaat hierbij over de toename van de trajecten Consultatie en advies en een deel van de Bijzondere zorg- trajecten.

Naar aanleiding van de regionale evaluatie hebben de gemeenten besloten om de Wvggz-taken (Wet verplichte GGZ) vanaf 2023 op te nemen in de uniforme begroting van de GGD/Bijzondere Zorg. Voor GGD en gemeente blijft het een uitdaging om de toename van het aantal trajecten in met name categorie 2 terug te brengen.