5.2 Inwoners van Neder-Betuwe leven gezond en zijn vitaal |
---|
Wat wilden we bereiken? | Wat zouden we daarvoor doen? | Realisatie | Wanneer speelt het? |
---|---|---|---|
Er is toegenomen aandacht voor preventie op de gebieden gezond leven en vitaal zijn | We zetten ons in voor een gezonde leefstijl voor jongeren en volwassenen, onder meer door de uitvoering van de JOGG-aanpak en het Lokaal Akkoord Gezond op eigen wijze (dit draagt ook bij aan de realisatie van ambitie 3.3 We willen een duurzame gemeente zijn, klaar voor de toekomst) | Continu | |
We zetten in op het versterken van de mentale gezondheid van onze inwoners door het verbeteren van hun veerkracht en balans | Continu | ||
We zetten in op het vroegtijdig signaleren van (verborgen) problemen bij ouderen en bieden preventieve ondersteuning zoals huisbezoeken | 2023 e.v. | ||
Het middelengebruik onder (jonge) inwoners neemt af | De uitwerking hiervan vindt u terug onder ambitie 2.1 Neder-Betuwe is een veilige gemeente om te wonen en leven | Continu | |
Jeugdigen groeien op in een stabiele en veilige (thuis)omgeving | We voeren het lokale plan huiselijk geweld en kindermishandeling uit. We zetten hier onder meer in op het versterken van relaties en het bieden van tijdige ondersteuning bij scheidingen | 2023 | |
We voeren (boven)regionale ontwikkelingen rondom jeugdbescherming en hoogspecialistische jeugdzorg (onder meer Gelderse Verbeteragenda Jeugdbescherming en crisishulp) uit | 2023 e.v. | ||
We zoeken naar innovatieve mogelijkheden om de jeugdzorg effectiever en efficiënter uit te voeren, samen met relevante partners | 2023 e.v. | ||
We zetten in op normaliseren en een stevige leefomgeving voor jeugdigen | Continu | ||
Dit draagt ook bij aan de realisatie van ambitie 6.3 Actieve en leefbare kernen binnen de gemeente (zie toelichting 6.3) | |||
Kinderen maken een goede start in het leven en hebben daarin gelijke kansen | We nemen deel aan het rijksprogramma ‘Kansrijke start' | 2023 e.v. | |
We zetten blijvend in op de versterking tussen zorg en onderwijs en faciliteren ondersteuning op school | 2023 e.v. |
In 2023 is hiervoor het volgende gedaan |
---|
We zetten ons in voor een gezonde leefstijl voor jongeren en volwassenen
In 2023 hebben inwoners kennis kunnen maken met het platform 'Gezond op eigen wijze'. Alle basisscholen deden mee aan de Gezonde Lunchtrommel campagne. Met deze campagne hebben we leerlingen en hun ouders gestimuleerd om hun lunchtrommels te vullen met gezonde producten. Voor volwassenen en senioren zijn in 2023 vier QR-fitroutes gerealiseerd. Dit zijn wandelroutes die recreatief bewegen in de buitenruimte stimuleren.
Gezond op eigen wijze is dankzij een website en social-mediakanalen een platform geworden dat onze inwoners informeert over verschillende activiteiten en het lokale aanbod voor een gezonde leefstijl. Daarnaast was de lokale betrokkenheid vanuit ondernemers, professionals en organisaties groot. Verschillende partijen hebben zich aangesloten bij het gedachtegoed en zijn inmiddels partner van Gezond op eigen wijze.
Naast de lancering van Gezond op eigen wijze bleven we uitvoering geven aan de JOGG-aanpak. In 2023 zijn er vijf watertappunten geplaatst op basisscholen in Kesteren om water drinken te stimuleren. Daarnaast is ook Join the Club uitgevoerd om het lokale sport- en beweegaanbod onder de aandacht te brengen en is er een bijeenkomst georganiseerd voor Neder-Betuwse en Burense sportclubs onder leiding van de verenigingscoach. Daarin zijn onderwerpen besproken die verenigingen ondersteunen om vitaal te blijven.
We zetten in op het versterken van de mentale gezondheid van onze inwoners
In 2023 is in het bijzonder aandacht uitgegaan naar de veerkracht en weerbaarheid van jongeren en jongvolwassenen. Een voorbeeld daarvan is het doorgaan met BeWell, waar kinderen en jongeren in groepsgerichte activiteiten werken aan hun welbevinden. Ook de individuele coaching vanuit het jongerenwerk heeft bijgedragen aan het versterken van de mentale veerkracht van jongeren. Voor ouders zijn er goed bezochte opvoedavonden georganiseerd om het ouderschap te verstevigen, wat heeft bijgedragen aan de veerkracht binnen gezinnen. In 2023 zijn we daarnaast gestart met de pilot Solve. Hierbij is door middel van bewegen en gespreksvoering ingezet op collectieve versteviging van de weerbaarheid en veerkracht van kwetsbare jongeren. Ook zijn er vanuit deze pilot verbindingen gelegd met de buurtsportcoaches om jongeren aan te moedigen zich aan te sluiten bij het huidige sport- en beweegaanbod. De resultaten van deze pilot zijn positief. Jeugdigen zijn zich zowel fysiek als mentaal sterker gaan voelen.
Mentale gezondheid onder volwassenen heeft aandacht in het welzijnswerk van Welzijn Rivierstroom en de initiatieven van Samen is Leuker (eenzaamheidsbestrijding). Mentale gezondheid heeft in 2023 ook een prominente plaats gekregen in de gezondheidscampagnes van Gezond op eigen wijze, als een van de drie pijlers (samen met ''gezonde voeding'' en ''meer bewegen'').
We zetten in op het vroegtijdig signaleren van (verborgen) problemen bij ouderen
In 2023 heeft Welzijn Rivierstroom alle inwoners die de leeftijd van 75 jaar bereikten, uitgenodigd voor een seniorenhuisbezoek. Tijdens het huisbezoek is de inwoner bezocht door een vrijwilliger uit de directe omgeving. Deze vrijwilliger heeft informatie gegeven over voorzieningen en sociale activiteiten binnen Neder-Betuwe. Dit had als doel om eenzaamheid, sociaal isolement of andere problemen vroegtijdig te signaleren en inwoners te ondersteunen bij het vitaal ouder worden. We hebben de inwoners die we in 2023 bereikten gewezen op bestaand activiteiten- en voorzieningenaanbod. Ze konden zelf vragen stellen over dienstverlening vanuit welzijnsorganisaties en de gemeente en gaven veelal te kennen blij te zijn met een luisterend oor. In 2024 evalueren we het eerste jaar en bekijken we of en in welke vorm we met de huisbezoeken doorgaan.
We geven uitvoering aan het lokale plan huiselijk geweld en kindermishandeling
In 2023 is op verschillende manieren uitvoering gegeven aan de lokale agenda huiselijk geweld en kindermishandeling. Enkele voorbeelden:
- Het thema huiselijk geweld en kindermishandeling is meegenomen als één van de criteria bij de aanbesteding van schoolmaatschappelijk werk.
- Er zijn twee succesvolle leerbijeenkomsten gehouden in onze gemeente.
- Eind 2023 is er gestart met het maken van een plan voor de ontwikkeling van een laagdrempelige plek waar ouders terecht kunnen met vragen. Hier kunnen zij ook tijdig ondersteuning krijgen om escalatie na een (complexe) scheiding te voorkomen.
- We hebben binnen onze gemeente een aandachtsfunctionaris ouderenmishandeling aangesteld die werkt als dé deskundige op het gebied van ouderenmishandeling. Daarnaast is er verkend hoe we dit thema in de nabije toekomst meer aandacht kunnen geven.
Deze ambitie is afgerond in 2023 en komt daarom niet meer terug in nieuwe P&C documenten.
We werken (boven)regionaal samen voor jeugdbescherming en hoogspecialistische jeugdzorg
In 2023 hebben we opnieuw gewerkt aan de Gelderse Verbeteragenda voor de Jeugdbescherming. We zijn op regionaal niveau aan de slag gegaan met twee van de acht bouwstenen van de agenda, namelijk 'Samenwerken in de praktijk' en 'Een vereenvoudigd aanmeldproces jeugdhulp'. De overige bouwstenen van de agenda pakken we vanaf 2024 op.
Daarnaast hebben we op verschillende niveaus gewerkt aan de doorontwikkeling van (hoog)specialistische jeugdhulp. Zo zijn er het afgelopen jaar voorbereidingen getroffen voor het inkooptraject voor de Essentiële Functies binnen de zeven Gelderse jeugdhulpregio's en de start van de pilot driemilieusvoorzieningen. Ook liep in 2023 de pilot kleinschalige groepen JeugdzorgPlus. In deze pilots doen we sinds 2022 ervaring op met het werken met kleinere en beter ingerichte groepen, met als doel de afbouw van gesloten jeugdhulp. Deze inzichten worden gebruikt bij de nieuwe contractering van JeugdZorgPlus in 2024.
We zoeken naar innovatieve mogelijkheden om de jeugdzorg effectiever en efficiënter uit te voeren
In de begroting voor 2023 is opgenomen dat we rond deze doelstelling regionaal vijf pilots zouden voorbereiden. Doel van deze pilots is de kwaliteit en resultaatgerichtheid van de ingekochte hulp en ondersteuning vergroten en meer grip krijgen op de financiën. In 2023 hebben we de doelstellingen van de pilots onder de loep genomen en aangescherpt. De pilots gaan zich vooral richten op een inhoudelijke verbetering van de zorg en ondersteuning. In 2023 zijn twee van de vijf pilots gestart: de pilot eetstoornissen en de pilot BSO+. De pilot eetstoornissen is gericht op het verbeteren van de signalering en behandeling van eetstoornissen bij jeugdigen. In de pilot BSO+ onderzoeken we hoe jeugdigen met een hulpvraag zoveel mogelijk terecht kunnen op een regulier kinderdagverblijf en/of buitenschoolse opvang en ze daar passend kunnen worden ondersteund.
We zetten in op normaliseren en een stevige leefomgeving voor jeugdigen
In 2023 vormde normaliseren de rode draad in ons jeugdbeleid. We richtten ons enerzijds op het vergroten van de acceptatie dat de ontwikkeling van jeugdigen soms met hobbels verloopt en dat daar periodes met soms lastig gedrag bij horen. Anderzijds richten we ons op het verstevigen van de nabije opvoed- en maatschappelijke leefomgeving van onze jeugdigen. Dit deden we onder andere door hierover steeds in gesprek te gaan met onze partners en onze uitgangspunten vast te leggen in contracten en beleid. Ook zijn we nieuwe activiteiten gestart en zijn we doorgegaan met succesvolle lopende activiteiten. Zo zijn we bijvoorbeeld gestart met verschillende collectieve opvoedavonden om de nabije opvoedomgeving te verstevigen. Ook is het schoolmaatschappelijk werk op onze basis- en voorgezet onderwijsscholen structureel uitgebreid. Daarnaast zijn er collectieve, klassikale weerbaarheidstrainingen op scholen georganiseerd om de weerbaarheid en veerkracht van jeugdigen te verstevigen.
We nemen deel aan het rijksprogramma ‘Kansrijke start’
We zijn in 2023 samen met lokale en regionale partners die van betekenis (kunnen) zijn voor kwetsbare gezinnen tijdens en na de zwangerschapsperiode gestart met de lokale coalitie Kansrijke Start. Met de coalitie werkten we onder andere aan versteviging van de onderlinge samenwerking en het in kaart brengen van de beschikbare ondersteuningsmogelijkheden tijdens en na de zwangerschapsperiode. Ook deden we actief mee aan de regionale ketensamenwerking Kansrijke Start. Daarnaast hebben we ons gericht op het verstevigen van het lokale ondersteuningsaanbod. Zo is er een doorstart gemaakt met de Moedergroepen en zijn deze verbonden aan de laagdrempelige opvoedbijeenkomsten van Bakkie Kroost. Hierdoor is het bereik van ouders vergroot. Ook hebben we samen met onze coalitiepartners de behoefte aan nieuwe interventies, zoals Stevig Ouderschap, verkend.
We zetten in op de versterking tussen zorg en onderwijs en faciliteren ondersteuning op school
In 2023 is er een structureel vervolg gegeven aan de succesvolle pilots Nationaal Programma Onderwijs (NPO) 'Uitbreiding Schoolmaatschappelijk Werk' (SMW) en 'Jeugdconsulent met aandachtsgebied onderwijs'. De voornaamste resultaten van de pilots waren:
- SMW wordt ervaren als een laagdrempelige voorziening.
- Ouders en kinderen zijn tevreden over de ondersteuning die zij krijgen.
- Hulpvragen worden eerder en meer passend opgepakt.
Regionaal is er vanuit het Betuws OOGO Passend onderwijs uitvoering gegeven aan de gezamenlijke ontwikkelagenda (2022). In het Betuws OOGO Passend onderwijs werken gemeenten, Samenwerkingsverbanden voor primair en voortgezet onderwijs en ROC's samen om jeugdigen zo goed mogelijk voor te bereiden op een toekomst in de maatschappij, zonder daarbij gehinderd te worden door harde grenzen tussen onderwijs en jeugdhulp. In 2023 is hieraan bijgedragen in verschillende werkgroepen gericht op 'Monitoring', 'Nieuwe werkwijzen met lef' en 'Weten wat de ander doet'.