Wat heeft het gekost?

Taakveld algemene uitkering (voordeel incidenteel € 2.010.000)
Voor het jaar 2023 is sprake van een incidenteel voordeel van € 2.010.000 op de algemene uitkering uit het gemeentefonds ten opzichte van de raming. Dit is voor een groot deel veroorzaakt door de decembercirculaire die eind december 2023 is ontvangen en waarover u bent geïnformeerd middels een raadsinformatiebrief. Hierin staat uitvoerig toegelicht een incidenteel voordeel voor het jaar 2023 ter hoogte van € 1.585.000. Uiteraard staan hier extra lasten tegenover op de diverse programma's, waarvan ook voorgesteld wordt een deel van de beschikbare budgetten door te schuiven maar 2024. Dit is bij de jaarlijkse decembercirculaire een terugkerend financieel probleem waarbij gemeenten op de zeer laat moment de beschikking krijgen over middelen waarvan de werkzaamheden niet meer uitgevoerd kunnen worden in het afsluitende jaar. Op het betreffende programma en taakveld ziet u dan het verzoek terugkomen om een deel van de beschikbare middelen door te schuiven naar 2024.

In aanvulling op de decembercirculaire 2023, is voor 2023 sprake van een extra voordeel van € 327.191. Dit betreft enerzijds een voordeel dat is ontstaan uit laatste ontwikkelingen inzake hoeveelheidsverschillen en aanpassingen in de gewichten van de verschillende maatstaven voor een bedrag van € 290.636. Bij de uitwerking van de meicirculaire 2024 zal duidelijk worden in hoeverre sprake zal zijn van een structureel voordeel op de algemene uitkering. Anderzijds is het incidenteel voordeel van € 327.191 ontstaan door extra ontvangen algemene uitkering dat betrekking heeft op voorgaand jaren voor een bedrag van € 36.555.

Daarnaast is er nog sprake van een voordeel van € 98.000 omdat er meer kosten worden gedeclareerd voor de bommenregeling dan begroot. Tegenover dit voordeel staat een nadeel van € 98.000 voor de uitvoering van de bommenregeling op programma 2.

Taakveld overhead (voordeel incidenteel € 705.000)
Personeelslasten (voordeel incidenteel € 430.000)
Personeelslasten bestuur (voordeel incidenteel € 65.000)
De personeelslasten van het onderdeel bestuur betreffen de personeelslasten van (burger)raadsleden, college, griffie, voormalig wethouders en nabestaanden. In 2023 is er een incidenteel voordeel ontstaan van € 65.000 omdat de bijstelling van de raming na verschillende indexeringen iets te hoog is uitgevallen. Vooralsnog is sprake van een incidenteel voordeel. Mocht bij de actualisatie van alle personeelslasten voor de eerste bestuursrapportage 2024 blijken dat er deels sprake is van een structureel effect dan zullen wij dat uiteraard melden.

Personeelslasten ambtelijke organisatie  (voordeel incidenteel € 503.000)
Het budget inhuur derden wordt gevormd door twee onderdelen. Enerzijds de budgetten voor inhuur, die in de begroting 2023 (na wijziging) zijn opgenomen. In totaal was dit een bedrag van € 1,6 miljoen. Anderzijds wordt het budget gevormd door de onderschrijding op personeelslasten van de ambtelijke organisatie van € 2,8 miljoen. Dit gaat over de beschikbare loonsom van openstaande vacatures, de vrijval van vacaturegelden. Dit betekent dat er een totaalbedrag van € 4,4 miljoen beschikbaar was voor de inhuur van derden in 2023.

In totaal is er € 3,9 miljoen besteed aan inhuur van derden in 2023. Dit is inclusief de vervanging van personeel bij ziekte. In 2023 is hierdoor een incidentele onderschrijding (voordeel) ontstaan van € 503.000. Van het voordeel op inhuur van derden heeft € 299.000 betrekking lagere terugverdiencapaciteit op initiatieven van derden, € 56.000 op terugverdiencapaciteit Grondexploitaties en € 50.000 heeft betrekking op overige zaken zoals uren die toegerekend zijn aan investeringsbudgetten (MFC+, de Randweg Opheusden, rondweg Ochten, centrumplan Ochten, IHP en de Dijkverzwaring). Vanwege de dynamiek in het aantal nieuwe ruimtelijke initiatieven en de lopende projecten door het jaar heen is pas eind van het jaar een goed beeld af te geven van de daadwerkelijke bestedingen ten opzichte van de begroting.

Zodoende is het voordeel van een lagere terugverdiencapaciteit zichtbaar als voordeel binnen taakveld overhead en het nadeel hiervan is zichtbaar op de verschillende taakvelden binnen programma 3.

Overige personeelslasten (nadeel incidenteel € 9.000)
Binnen het taakveld Overhead (onderdeel overige personeelslasten) is een overschrijding (nadeel) ontstaan van € 9.000. Dit behoeft geen verdere toelichting.

Verlofsparen (nadeel incidenteel € 175.000)
Sinds 1 januari 2022 kunnen medewerkers bovenwettelijke vakantie-uren sparen. Hiermee kunnen medewerkers passend bij hun levensfase hun bovenwettelijke-uren inzetten op een manier die aansluit bij hun persoonlijke levens- en carrièreplanning en het gemeentelijke vitaliteitsbeleid. Bovenwettelijke vakantie-uren die worden gebruikt voor verlofsparen, verjaren niet. Conform de regels van het besluit, begroting en verantwoording (BBV) moet er voor arbeidskostengerelateerde verplichtingen van niet gelijke omvang een voorziening worden gevormd. Op peildatum 31 december 2023 gaat het in totaal om ruim 3.900 uur wat een waarde vertegenwoordigt van € 175.000 (inclusief IKB en werkgeverslasten). Deze dotatie in de voorziening verlofsparen betekent een incidenteel nadeel van € 175.000 in 2023.

Overige afdelingsbudgetten (voordeel incidenteel € 46.000)
Binnen de overige afdelingsbudgetten die onderdeel uitmaken van het taakveld overhead is een incidenteel voordeel ontstaan van € 46.000. Dit voordeel is onder andere ontstaan door ontvangsten van derden vanuit de regio (inzet regionaal projectleider Regio Rivierenland) en ontvangen WAZO en ZW uitkeringen van het UWV.

In totaliteit is er voor het jaar 2023 sprake van een onderschrijding van € 430.000 op de personeelslasten.

ICT (voordeel incidenteel € 325.000)
Voor het jaar 2023 is sprake van een incidenteel voordeel op de exploitatie van € 325.000 ten opzichte van de raming.

Dit is enerzijds veroorzaakt doordat we in 2023 minder werkzaamheden konden uitvoeren dan oorspronkelijk gepland en worden deze dan ook voorgesteld door te schuiven naar 2024. Het betreft hier een totaalbedrag van € 257.500. In 2023 zijn weliswaar de nodige voorbereidingen gestart maar konden deze niet in 2023 worden afgerond. De daadwerkelijke uitvoering met de financiële toerekening zal daardoor pas in 2024 plaatsvinden. Het betreffen werkzaamheden in het kader van de ICT exploitatie om een deel van hardware van het serverpark te vervangen (€ 180.000) waarvoor in 2023 de aanbesteding is uitgevoerd maar de implementatie en facturering in 2024 plaatsvindt. Voor de implementatie van de nieuwe telefooncentrale is in de tweede bestuursrapportage 2023 budget beschikbaar gesteld. Ook dit wordt uitgevoerd in 2024 (€ 29.000). Verder is er een klein budget voor de afhandeling van een gelopen koppelingsproject nog niet afgerekend (€ 8.500) en zijn de plannen om in het kader van de informatiebeveiliging enige maatregelen toe te voegen in de beveiliging van ons netwerk (€ 10.000) en het verder in kaart brengen van onze ICT-infrastructuur en applicatielandschap en (€ 30.000) niet tot afronding gekomen.

Anderzijds is in 2023 budget toegevoegd om extra benodigde kosten te dekken van o.a. extra benodigde inhuur die in het kader van de implementatie van het nieuwe financiële systeem gemaakt moesten worden (€ 106.000). Dit budget is in 2023 niet volledig benut. Hiervan is een bedrag van € 67.500 nog van beschikbaar waarvan ook verzocht wordt dit door te schuiven naar 2024.

In totaliteit is derhalve sprake van een incidenteel voordeel van € 325.000 (€ 267.500 en € 67.500) waarvan verzocht wordt dit volledig door te schuiven naar 2024 middels bestemming van het jaarrekeningresultaat.

Overige kleine verschillen binnen taakveld overhead (nadeel incidenteel € 50.000)
Verder is binnen het taakveld overhead sprake van diverse kleine overige verschillen die bij elkaar een incidenteel nadeel betreffen van € 50.000. Hierbij dient u te denken aan schoonmaak en onderhoudskosten voor het gemeentehuis die hoger zijn uitgevallen.

Taakveld treasury (nadeel incidenteel € 173.000)
Bijstelling interne rekenrente (nadeel incidenteel € 300.000)
In de begroting 2023 is de interne rekenrente gesteld op 1%. Dit is bepaald op basis van de te verwachten financieringsbehoefte in relatie met de investeringen die in de begroting 2023 zijn opgenomen. Als gevolg van vertraging in de uitvoering van de investeringen is er minder behoefte aan langlopende financiering geweest. In de 2e bestuursrapportage 2023 is hierover een voordeel van € 380.000 gemeld. Er is in het afgelopen jaar een langlopende lening aangetrokken van € 10 miljoen en er was in de begroting rekening gehouden met het aantrekken van € 22 miljoen.

Doordat de werkelijke rentelasten in 2023 fors lager zijn geweest heeft dit tot gevolg dat de doorbelasting aan de taakvelden in onze begroting te hoog is geweest. In de rentenotitie van de BBV (Besluit Begroting en Verantwoording) is bepaald dat grote afwijkingen bijgesteld moeten worden naar de werkelijke lasten in een begrotingsjaar. Ten behoeve van de getrouwe weergave van de rentelasten op de taakvelden wordt correctie verplicht indien de afwijking groter is dan 25% van de werkelijk aan taakvelden door te belasten rentelasten. Op basis van de werkelijke rentelasten is de omslagrente bijgesteld is naar 0,21%.

De doorwerking van deze aanpassing leidt tot een nadeel van € 300.000 op het taakveld treasury. Op de overige taakvelden leidt de bijstelling van de omslagrente tot voordelen. Per saldo voor het jaarrekeningresultaat heeft de bijstelling een budgettair neutraal effect en is dit een administratieve afhandeling in de jaarstukken 2023.

Tijdelijk uitzetten van middelen en rentevergoeding liquide middelen (voordeel incidenteel € 127.000)
Door de oplopende rentetarieven wordt er vanaf dit jaar weer rente bijgeschreven bij positieve saldi op onze bankrekeningen en daarnaast hebben wij tijdelijk middelen uitgeleend aan gemeenten die behoeften hebben aan wat extra liquide middelen en hiervoor wordt een rentevergoeding betaald. Dit levert een rente-inkomst van € 127.000 op.

Taakveld belastingen overig (nadeel incidenteel € 215.000)
Op dit taakveld is sprake van een incidenteel nadeel van € 215.000 dat hoofdzakelijk te maken heeft met het actualiseren van de voorziening dubieuze debiteuren voor het onderdeel Participatiewet. Na actualisatie van de debiteuren Participatiewet is vast komen te staan dat een extra dotatie aan de voorziening dubieuze debiteuren noodzakelijk is ten bedrage van afgerond € 196.000. Voor het overige is sprake van kleine budgetafwijkingen binnen dit taakveld ter hoogte van € 19.000. In totaliteit is er sprake van een incidenteel nadeel van € 215.000 voor het jaar 2023.

Overige taakvelden kleine verschillen (nadeel incidenteel € 28.000)
Kleine verschillen op de overige taakvelden binnen dit programma laten een nadeel zien van afgerond € 28.000 en behoeven niet toegelicht te worden.