Wat heeft het gekost?

Taakveld 2.1 Verkeer en vervoer (nadeel incidenteel € 99.000)

Het taakveld Verkeer en vervoer heeft een nadeel van afgerond € 163.000 en een voordeel van € 64.000. Deze afwijking wordt veroorzaakt door verschillende onderwerpen. Hieronder een toelichting per onderwerp.

Onderhoud openbare ruimte en roerende zaken (nadeel incidenteel € 42.000)
Een nadeel van € 42.000 ontstond bij het onderhoud openbare ruimte en roerende zaken.
In 2021 zijn de budgetten voor het vervangen van de armaturen naar LED-verlichting 3 jaar naar achteren geschoven. Dit had gevolgen voor het onderhouden van het areaal in 2023. Het areaal is aan het einde van zijn levensduur. Daardoor waren er afgelopen jaar meer storingen.

Aansprakelijkstellingen (nadeel incidenteel € 29.000)
Er is een nadeel van € 29.000 op de kostenplaats aansprakelijkstellingen. Dit budget wordt gebruikt voor het uitbetalen van aansprakelijkstellingen en het herstellen van schade aan gemeentelijke eigendommen door derden. Er is een duidelijke toename van kosten door vandalisme (vooral bij speelvoorzieningen) en aanrijdingsschade lichtmasten (een verdubbeling ten opzicht van 2022).

Afrekening Avri IBOR taakveld 2.1  (nadeel incidenteel € 104.000)
Er ontstond een nadeel van € 79.000 op de kostenplaats onkruidbestrijdiging (verharding). Door weersinvloeden is de doorlooptijd van onkruidbestrijding op verhardingen verlengd. Hiervoor huurden we extra personeel en een machine in. Daarnaast was er een kostenverhoging op de inkoop van borstels en de onderhoudskosten van de machines. Ook ontstond er een nadeel van € 25.000 bij het verwijderen van blad. Door personeelstekort is extra personeel ingehuurd.

Vergunningen en bezwaarschriften (voordeel incidenteel € 62.000)
Het voordeel van € 62.000 betreft legesinkomsten van nutsbedrijven die ondergrondse infrastructuur hebben of willen aanleggen. De gemeente Neder-Betuwe heft leges op deze werkzaamheden om onder andere herstelkosten te dekken. De herstelkosten worden betaald vanuit verschillende onderhoudsbudgetten. Tegenover het voordeel op de leges staan derhalve lasten die op deze budgetten geboekt worden.

Overige kleine verschillen (voordeel incidenteel € 14.000)
Deze behoeven geen toelichting.

Taakveld 5.5 Cultureel Erfgoed (voordeel incidenteel € 74.000)

Onderhoud torens + gebouwen (monumenten) (incidenteel voordeel € 31.000)
In 2023 voerden we groot onderhoud uit aan de gemeentelijke kerktoren in IJzendoorn. De werkzaamheden zijn grotendeels afgerond. Op enkele onderdelen zijn er nog restwerkzaamheden. Deze worden in 2024 uitgevoerd. Het resterende budget is nodig om die kosten te dekken in 2024. Wij stellen voor het restbudget van € 30.868 ter dekking over te hevelen naar het begrotingsjaar 2024.

Monumentenbeleid (incidenteel voordeel € 42.000)
Begin 2022 is het Erfgoedbeleid door de gemeenteraad vastgesteld. Daarin staat een begroting voor de komende 3 jaar. Uitgaande van € 94.350 zijn de externe incidentele kosten gemiddeld circa € 30.000 per jaar. De werkzaamheden die gepland waren voor 2023, lopen uit naar 2024. Wij stellen voor het budget over te hevelen naar het begrotingsjaar 2024.

Overige kleine verschillen (voordeel incidenteel € 1.000)
Overige onderwerpen onder dit taakveld 5.5 Cultureel Erfgoed zorgen voor een voordeel dat geen toelichting behoeft.

Taakveld 5.7 Openbaar groen en (openlucht) recreatie (voordeel incidenteel € 118.000)

Het taakveld Openbaar groen en (openlucht) recreatie heeft een voordelig saldo van afgerond € 118.000. Het verschil wordt veroorzaakt door verschillende onderwerpen. Hieronder een toelichting per onderwerp.

Onderhoud openbare speelplaatsen (voordeel incidenteel € 173.000)
Het uitvoeringsprogramma speelbeleid startte wel in 2023, maar later dan gepland. Het afgelopen jaar zijn de herinrichtingen voor 10 speelplekken voorbereid tot en met het definitief ontwerp. De uitvoering staat gepland in het eerste half jaar van 2024. De beschikbare middelen zijn geraamd in 2019 en niet geïndexeerd. Daarom kwam hiervoor in de 2e bestuursrapportage 2023 aanvullend budget beschikbaar.

Daarnaast is er de herschikking van speelvoorzieningen in Ochten. De voetbalkooi en de jongerenontmoetingsplek (JOP) zijn verplaatst. Daarvoor stelde de gemeenteraad in de 2e bestuursrapportage 2023 een eenmalig budget beschikbaar. De herschikking wordt in het eerste kwartaal 2024 afgerond.

Tot slot stond het opstellen van het nieuwe Speelruimte plan voor 2023 op de planning. Deze wordt in januari 2024 afgerond. Wij stellen voor het resterende budget van 2023 over te hevelen naar 2024.

Bermen incl. watergangen m.u.v. bestekwerk (voordeel incidenteel € 137.000)
Het bestek Baggeren 2023-2024 is later aanbesteed dan aanvankelijk gepland. Er bleek een nader onderzoek nodig naar het omgaan met ontplofbare oorlogsresten bij baggeren. De aannemer startte in 2023 wel met de werkvoorbereiding. Het was niet meer haalbaar om in 2023 te baggeren. Daarom start de uitvoering in 2024. Aangezien het hele bestek in 2024 wordt uitgevoerd stelen wij voor het budget mee te nemen naar 2024. Dit budget was eigenlijk geraamd voor 2023.

Beheerplan groen, planning en beleid (incidenteel nadeel van € 238.000)

De verschillende beheerstaken die door de Avri worden uitgevoerd laten per saldo een nadeel zien van € 34.000. De voornaamste oorzaak hiervan is de inhuur door Avri van extra ondersteuning voor de onderhoudsploeg. Dit is nodig om de cultuurlijke beplanting op het juiste onderhoudsniveau te krijgen. Het nadeel compenseren we deels door een voordeel bij de aanbesteding voor het maaien van de bermen en watergangen en een aantal kleine verschillen.

Er waren problemen met het beheer van onze openbare ruimte door Avri-IBOR. Daarom huurde de gemeente een externe partij in om het achterstallige onderhoud binnen anderhalve maand te corrigeren. De gemeenteraad is hier middels een raadsinformatiebrief over geïnformeerd. De inhuur van derden leidde tot een overschrijding van € 204.000.

Overige kleine verschillen (voordeel incidenteel € 46.000)
Onder dit taakveld vallen nog een aantal onderwerpen die een incidenteel voordeel laten zien. Deze behoeven geen toelichting.

Taakveld 7.2 Riolering (nadeel incidenteel € 71.000)
Het taakveld Riolering heeft een nadelig saldo van afgerond € 71.000. Dit bedrag komt voort uit lagere uitgaven voor riolering in 2023. Dit resulteert in een BTW nadeel. Onderhoud en vervanging van riolering maakt onderdeel uit van een integrale aanpak van een wijk. Daardoor is het moment van de werkzaamheden niet exact te plannen. Door de komst van het BTW-compensatiefonds (BCF) vallen de uitgaven van riolering onder de BCF en kan de BTW op uitgaven voor het riool worden gecompenseerd. Bij onze inwoners wordt rioolheffing inclusief BTW opgehaald. Hierdoor is er onder aan de streep altijd een voordeel: de BTW. Als we geplande investeringen en uitgaven niet of pas later doen, kan er minder BTW gecompenseerd worden bij het BCF dan geraamd. Dus staat er onderaan de streep een nadeel (de te compenseren BTW). De budgettering voor riool is een gesloten systeem.

Taakveld 7.4 Milieubeheer (voordeel incidenteel € 175.000)

Klimaatadaptatie (voordeel incidenteel € 50.000)
In het budget voor klimaatadaptatie ontstond in 2023 een incidenteel overschot van € 50.000. Zowel de planning als de uitvoering is vertraagd. Door een nat najaar vond (nieuwe) beplanting slechts beperkt plaats en zijn werkzaamheden doorgeschoven naar 2024. Wij stellen daarom voor het budget mee te nemen naar 2024.

Duurzaamheid (voordeel incidenteel € 54.000)
Binnen het programma duurzaamheid ontstond een voordeel vanwege de verlate uitvoering van het 'Nationaal Isolatieprogramma Lokale Aanpak Isolatie Koopwoningen' en de subsidieregeling verduurzaming koopwoningen Neder-Betuwe. Het inrichten van het subsidieloket voor de duurzaamheidssubsidies nam meer tijd in beslag dan was voorzien. Daarom opent het loket pas in 2024. Om deze reden start de communicatiecampagne (o.a. sociale media, huis-aan-huis en energieambassadeurs) later. Daarnaast stelde de provincie in 2023 € 12.500 subsidie beschikbaar voor de uitvoering van het Energieloket. Door de verlate uitvoering van Nationaal Isolatieprogramma Lokale Aanpak Isolatie Koopwoningen en de subsidieregeling verduurzaming koopwoningen Neder-Betuwe worden onder andere de gebruikskosten voor het betalingssysteem ook pas in 2024 gemaakt. Wij stellen voor het restbudget over 2023 over te hevelen naar 2024 zodat er meer subsidiemiddelen beschikbaar blijven voor inwoners.

Overige kleine verschillen (voordeel incidenteel € 71.000)
Onder dit taakveld vallen onderwerpen die een incidenteel voordeel laten zien. Deze behoeven geen toelichting.

Taakveld 8.1 Ruimte en leefomgeving (nadeel incidenteel € 356.000)

Toegerekende salariskosten Ruimtelijke ordening (nadeel incidenteel € 299.000)
Voor de initiatieven van derden is een terugverdiencapaciteit geraamd van € 719.000. In werkelijkheid is de terugverdiencapaciteit voor initiatieven van derden € 420.000. Dat is een nadeel van € 299.000. Hier staateen onderschrijding (voordeel) van de inhuur van derden. Dit is terug te zien in de vrijval van vacaturegelden. Hiervoor verwijzen we naar de toelichting op de personeelslasten als onderdeel van het taakveld Overhead en de paragraaf bedrijfsvoering.

Overige kleine verschillen (nadeel incidenteel € 57.000)
Onder dit taakveld vallen onderwerpen die een incidenteel voordeel laten zien. Deze behoeven geen toelichting.

Taakveld 8.2 Grondexploitatie (niet-bedrijventerreinen)(voordeel incidenteel € 284.000)

Bouwgrondexploitatie Casterhoven (voordeel incidenteel € 268.000)
Op basis van de vaststellingsovereenkomst Casterhoven ontving de gemeente in twee fasen een bijdrage. Dit was een onderdeel van het onderhandelingsresultaat. Van deze bijdrage resteert nog   een bedrag van € 268.000. Hiervan dienen nog werkzaamheden te worden uitgevoerd. Wij stellen daarom voor het budget mee te nemen naar 2024.

Overige kleine verschillen (voordeel incidenteel € 16.000)
Onder dit taakveld vallen onderwerpen die een incidenteel voordeel laten zien. Deze behoeven geen toelichting.

Taakveld 8.3 Wonen en bouwen (voordeel incidenteel €157.000)

Het taakveld Wonen en bouwen heeft een voordelig saldo van afgerond € 157.000. Het verschil wordt veroorzaakt door verschillende onderwerpen. Hieronder een toelichting per onderwerp.

Mandjes 2 leges (principeverzoeken, wijzigingsplannen en bestemmingsplannen (nadeel incidenteel € 199.000)
Door de invoering van de Omgevingswet per 1 januari 2024, zijn in 2023 zoveel mogelijk verzoeken afgehandeld. Van sommige oude verzoeken waren de leges al vóór 2023 geïnd en zijn de kosten pas in 2023 gemaakt. Dit veroorzaakt extra kosten. Dit komt vooral door meer inhuur in 2023. Deze kosten zijn ten laste gebracht van de vrijval vacaturegelden van de Fysieke pijler. Daarnaast worden de legekosten van principeverzoeken en wijzigingen omgevingsplan direct bij het in behandeling nemen van het verzoek in rekening gebracht. Voorheen was dit bij de afhandeling. Hierdoor kwamen er extra legesinkomsten binnen. Per saldo is er sprake van een nadeel.

Huisvesting arbeidsmigranten (incidenteel voordeel € 57.000)

Door het vertrek van de beleidsmedewerker wonen zijn huisvesting arbeidsmigranten (incidenteel voordeel van € 44.000) en illegale bewoning (incidenteel voordeel van € 25.000) pas later in 2023 opgepakt. Om de werkzaamheden in 2024 te vervolgen stellen wij de gemeenteraad voor om  € 69.000 te bestemmen voor 2024.

Omgevingsvergunning bouwen (incidenteel voordeel € 247.000)
In het werkprogramma van de Omgevingsdienst Rivierenland (ODR) is er sprake van een voordeel van € 247.324 op de post omgevingsvergunning - bouwen. De afgelopen periode kozen veel initiatiefnemers ervoor om hun aanvragen in december in te dienen. Zo vielen zij buiten de reikwijdte van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb). Deze strategie leidde tot een explosieve toename van aanvragen in het laatste kwartaal. Het gevolg hiervan is dat er meer legeskosten in rekening zijn gebracht dan normaal het geval is. Dit verklaart het aanzienlijke voordeel op de betreffende post. De post omgevingsvergunning - bouwen is over het algemeen kostenneutraal. Door de piek in aanvragen is dat nu anders dan normaal.

Wonen (incidenteel voordeel € 61.000)
In de bestuursrapportages van 2023 werden bedragen voor 2023 beschikbaar gesteld voor het uitvoeren van werkzaamheden op het gebied van Wonen. Hiervan resteert nog een bedrag van respectievelijk € 41.000 (onderzoek woonwagenstandplaatsen) en € 20.000 (inrichten toezicht en handhaving o.b.v. Wet goed verhuurschap). Een deel van de werkzaamheden op deze woonthema’s dient nog te worden uitgevoerd. Wij stellen voor om het budget van € 61.000 mee te nemen naar 2024.

Overige kleine verschillen (nadeel incidenteel € 9.000)
De overige kleine verschillen op dit laten een voordeel zien geen toelichting behoeven.

Kleine verschillen overige taakvelden (nadeel incidenteel € 35.000)
Dit betreffen overige taakvelden onder Programma 3 die samen een voordeel overige kleine verschillen laten zien die geen toelichting behoeven.